Kadayıf Nedir Nereden Gelir
Türkiyenin en güzel tatlılarından olan ve geleneksel tatlı çeşitlerimizden kadayıf, birçok çeşitleri ile tatlı tüketimlerde ilk sırada yerini aldığını sizlere söylemek isteriz. Peki Kadayıf nedir? osmanlı ve türk mutfaklarında, gelenesel türk mutfaklarında kadayıfların tarihi selçuklular dönemine kadar uzanılır. Selçuklu ve anadolu beyliklerinde o zamanlarda aşhanelerde verilen yemek listelerinde kadayıfında olduğu ayrıca belirtmek gerekirse, berayı hassa adında ki mutfak defterlerinde sultanların tercihleri arasında kadayıfında var olduğu bilinmektedir. Kadayıflar tel kadayıf, un ve suların karıştırılması ile elde edilmiş olup, hamurlarında teller haline getirilmesi neticesinde ortaya çıkılmıştır. Balkanlar, türkiye ve ortadoğu gibi ülkelerde en çok tatlı olarak tüketilmektedir. Kadayıf sözcüğü de arapça kökenli olup kadife kelimesi olarak denilmektedir. Tel kadayıflardan çok farklı birçok tatlı çeşitli yapılmaktadır. Bunlardan birtanesi Burma kadayıf. Burma kadayıf nerenin? ilk olarak 1890 yıllarında ve sonlarına doğru agop adında aslı ermeni olan bir türk tarafından yapılmaktadır. Bingol-Genç civarlarında yaşayan bu kişi yaptığı işini büyüterek iş yeri açma düşüncesine kapılır, yanına çırak olarak da iş yerine komşu olan kimseleri almaktadır. Böylelikle yaptığı burma kadayıf geniş bir yer kaplayarak çevreye yayılır. İstanbul mutfağı, Elazığ mutfağı, Malatya mutfağı ve Diyarbakır mutfağı diyerekten yurdun dört bi yanında hemen hemen burma kadayıf ile ilgili dükkan açılır. Bingol çevrelerinde yaşayan birçok insanlara ekmek teknesi olarak dönüşmektedir. Günümüzde ise tam tamına türkiye de yaklaşık 500 den fazla tatlı satışı yapan yerler burma kadayıfta satmaktadırlar. Bir zamanlar burma kadayıf tescillenmesi için tatlı rekabeti ortaya çıkılmış olup bu 2 rekabette diyarbakır ve bingöl illeriydi. Kadayıf teli üretimi nasıl yapılır? hamur makinesinde un miktarlarına göre, su alınıp daha sonra makine ile çalıştırılarak yavaş yavaş makineye dökülür. Sİstenilen akıcılık olduğunda ise hamur dinlendirme teknelerinde süzülür. Hava şartlarına bağlı olarak dinlenmeye bırakılır. Daha sonralarında hamur stili adı verilen, ince bir delikli hazenelerden geçirilirek döküm işlemi olur. döner tepsilerde alttan ısıtılmış olarak kadayıf tepsinin üzerine dökülür. Tamamlandığında ise tepsi üzerlerinde fırça yardımı ile kadayıf bantlarının üzerine atılır. İşçi yardımı ile de kadayıflar eşit derecede toplanır. Kadayıf telleri raflara atılması ile, içerisinde ki buhar da atılır. Bir süreliğine kadayıfları dinlendirdikten sonra tartılıp ambalajlanarak üretim tamamlanmış bir hal alır. Böylelikle de hazır duruma gelinmiş olur. Pastanelere dağıtımı yapıldıktan sonra kadayıf teliyle yapılacak olan tatlı çeşitleri yapılmakta olur. Peki evde burma kadayıf nasıl yapılır? burma kadayıf her ne kadar diyarbakıra özgü tatlı çeşiti bilinse de bingöle de ait bir tatlıdır. Yormayan yapımı kolay olan burma kadayıf, ana malzemeleri olarak tel kadayıf, margarın,ceviziçi ve antep fıstığı olarak şerbet için ise su ve şekerden oluşmaktadır. Öncelik olarak şerbeti hazırlamak daha doğru, kadayıfları tezgahın üzerinde yan açılması gerekip içine de bol fıstık koyarak her tarafı eşit derece de olarak yayılması gerek. Daha sonra kadayıfın iki ucunu elimizle tutarak ters yönlere doğru çevirilip, yağı da hepsini tam eritmeden tepsinin altına yayın. Kadayıfı yerleştirdikten sonra tepsiyi ocağa alıp her yeri eşit derecede kızarana kadar orta ateşte döndürerek pişirin, alt kısmınıda kontrol ederek alt yüzünü de çevirerek ve çevirdikten sonra üzerine yağ dökün, daha sonra üst tarafıda piştikten sonra pişen şerbeti de kadayıfa hemen dökelim. Böylelikle hazırlanmış bir burma kadayıf ortaya çıkarılır. Tel kadayıfı ile yapılabilecek bir çok tatlı olan kadayıfa da benzer tatlı olan künefe de bulunmaktadır. Künefe de hatay yöresine ait bir tatlı türüdür. Künefe arap tatlısı mı? künefe kısaca üzerine sıcak şerbet dökülmesiyle, tel kadayıfların arasında bulunan tuzsuz peynirdir. Künefenin atası ince bir yufkadan yapılmış olup arap tatlısı olarak bilinmektedir. Türkler tel kadayıfını keşfettiği zaman kendi buluşları doğrultusunda harmanlayıp muhteşem bir tatlı haline gelmiştir. Araplarda bu durumdan memnun kalınca günümüzde bile arapça da künefe kelimesinin anlamı olarak tel kadayıf olarak geçmektedir. Günümüzde ise tel kadayıfı ile yapılmış olan birçok tatlı çeşitleri bulunmaktadır.
09.12.2020 17:57
Hatice Kübra LEVENT
Rasim HATAYLIOĞLU
Kadayıf yazısını görünce dayanamadım yazayım dedim ana vatanı hataydır. Yazıda Hatay yöresine ait denmiş tarafsız bir yazı yapıldığı için sizi kutluyorum esnaf724