Paratoner Nedir Nasıl Çalışır

       Paratoner nedir? 18. yüzyılda bilim insanlarından biri olan Benjamin Franklin tarafından geliştirilmiş olup yüksek enerji akışlarının olduğu yılıdırımlara karşı kullanılan paratonerler korumak anlamıyla geliştirilmiştir. Günümüzde inşa edilen yapıların yıldırımların düşmelerine karşı korunmak için yaygın olarak kullanılmıştır. Evlerimizde binaların teplerinde, damlarına koyulmuş olup bir çubuğun ucunu tutturulmuş olup sivri bir metalden oluşulmaktadır. Çubuklar yapıların elektirk iletim hatları olarak bağımsız bir halde alüminyum veya bakır bir kablo ile toprağa gömülerek iletken bir ızgaraya bağlanmasıyla oluşmaktadır. Paratonerlerin çalışması olarak paratoner nasıl çalışır? günümüzde paratonerler birçok evlerde, binalarda ve fabrikalarda sıklıkla kullanılmaktadır. Paratonerler sistemlerde kullanılan çubukların yükseklikleri bakımından yapıların olabildiğince en yüksek noktalarına koyulur. Paratoner çubuklarının uçlarının sivri olmasının sebebi ise elektriksel yüklerde ki ve uçlarında toplanması ve küçük çaplı bir yapılarda daha büyük bir elektrik alan oluşmalarıdır. Elektrik alanlarının yüksek olması enerjinin o bölgeler üzerinde ki akışını kolaylaştırmaktadır. Paratoner sistemlerinin amacı yıldırımı çekmek için değil o bölgeye yıldırım düşmesiyle yüklenen enrjinin de izleyebileceği güvenli bir yolu sağlar. Paratonerin birçok çeşitliliği bulunmaktadır. Paratoner çeşitleri nelerdir? yıldırımdan korunmak sistemleri, binaları korumak için paratoner kullanılmaktadır. Günümüzde ki piyasa da birçok paratoner markaları mevcuttur. Fiyatları da kapasiteleri ve çeşitliliklerine göre değişkenlik göstermektedir. Yıldırımdan korunmak için paratoner, faraday kafesi, franklin çubuğu, radyoaktif paratoner ve aktif paratonerler olarak çeşitleri mevcuttur. Paratonerde kullanılan ana malzemeler olarak yakalama çubukları, topraklama, direk, bağlantı parçaları ve iniş iletkenleri olarak kaliteli malzemeler kullanılması dikkat edilmelidir. Paratonerler yıldırımın zararsız olmasıyla toprağa iletmesini sağlayan tesisatlara paratoner tesisatı da denilmektedir. Yıldırımların en az dirençli yoldan çevresine zarar vermemek kaydıyla toprağa iletilmesi bu gibi tesislerin yapım amaçlarındandır. Paratonerlerin fiyatlarında en çok binalarda kullanılmasıyla bina paratonerlerin fiyat aralıkları ortalama olarak yaklaşık 250 ile 1000 tl arasında farklılık göstermektedir. Paratoneri herkes tarafından, heryerde kullanılması gerekmektedir. okullarda, yurt, kreşlerde, askeri tesislerde, kamu binalarında, benzinliklerde vs gibi bu yerlerde paratonerlerin kullanılması mecburdur. Camilerde de kullanımı gerekli olup camilerde paratoner kaç metreyi korur? paratonerlerde koruma alanında yapılacak risk analizi hesabı olarak bunun seviyeye bağlı olmasıyla 79 metre ile 107 metrelik bir yarı çap sahiptirler. Risklerde binanın yapısal özellikleri ile coğrafi durumları büyük ölçüde önem taşımaktadırlar. Paratoner tesisatlarında kontrolü yılda bir kez yapılması gerekmektedir. Paratonerlerin kendilerini sağlamlığı kontrol edimesi gerekir. Paratoner direkleri ve uçları bakımlarının kontrol edilmesi gerekir. Paratoner konulacak yerin yükseklikleri minimum olarak 2 metre yükseklikte yerleştirilmesi gereklidir. Gerek görülen standartlarda paratoner yapıların en üst noktasından 5 metre daha yüksekte koyulması gerekecektir. Paratonerler hemen hemen her yerde bulunmaı gereken yıldırımdan kolay bir şekilde korunmayı amaçlayan ürünlerden birtanesidir. Bilir kişiler tarafından ve alanında uzman kişiler tarafından bakımı yapılmalıdır. 

02.12.2020   11:35

Hatice Kübra LEVENT